Dit is de overkoepelende term voor alle soorten energiehulp die bij mensen thuis over de vloer kunnen komen in het kader van energiebesparing. Dat kunnen onbetaalde vrijwilligers zijn die met hun enthousiasme en kennis inwoners persoonlijk verder helpen. Maar dat kunnen ook betaalde krachten zijn, zoals een energieklusser of een energieadviseur. Soms zijn deze betaalde krachten gesubsidieerd door de overheid waardoor hun dienst voor de bewoner gratis is.

Mensen die energiehulp bieden voorzien de bewoner van relevante informatie en tips om energie te besparen en te verduurzamen. Zij zijn onafhankelijk van leveranciers, merken en uitvoerders en geven in die zin onafhankelijk advies in het belang van de bewoner.

De ondersteuning kan bestaan uit:

• Inzicht geven in de woonsituatie en drempels wegnemen
• Bespaartips geven door gedragsverandering
• Het aanbrengen van kleine aanpassingen in huis
• Helpen bij subsidieaanvragen of het aanspreken van de verhuurder

Bekijk dit filmpje om een beter beeld te krijgen van wat energiehulp precies is, welke soorten energiehulp er zijn en hoe dit er achter de voordeur uit kan zien.  

Wat is energiehulp niet?

Het wordt nog duidelijker als wij aangeven wat energiehulp niet is. Zo vallen leveranciers en uitvoerders van duurzame maatregelen, zoals bijvoorbeeld isolatie, niet onder de term energiehulp. 

Wordt ook genoemd: bespaarcoach, bespaarmaatje, energiecoach voor direct besparen, energiecoach voor kleine maatregelen en gedrag, energiemaatje, duurzaamheidscoach, milieuhulp.

• Voor huurders
• Meestal een vrijwilliger uit eigen buurt, dorp, stad of van de woningbouwcorporatie
• Aangesloten bij een organisatie of woningbouwcorporatie
• Geeft thuis, online, telefonisch of bij een informatiepunt tips om energie te besparen middels kleine maatregelen en gedragsverandering
• Kan meerdere keren langskomen of heeft een spreekuur op een centrale plek
• Heeft bij voorkeur een training gevolgd

Een energiecoach voor huurders komt bij bewoners uit de eigen omgeving op bezoek om inzicht te geven in de mogelijkheden voor energiebesparing in huis. Hij/zij is onafhankelijk en geeft tips om energie te besparen door gedragsverandering en middels kleine maatregelen.

Het doel is een lagere energierekening en meer comfort in de woning. Het zijn veelal onbetaalde krachten die met enthousiasme, kennis en kunde graag hun buren helpen.

Wordt ook genoemd: bespaarcoach, bespaarmaatje, energiecoach voor direct besparen, energieambassadeur, duurzaamheidscoach, milieuhulp, klimaatcoach.

• Voor woningeigenaren
• Meestal een vrijwilliger uit eigen buurt, dorp of stad
• Aangesloten bij een organisatie
• Geeft thuis, online, telefonisch of bij een informatiepunt tips om energie te besparen middels kleine en grote maatregelen en gedragsverandering, helpt met subsidies en financieringen
• Kan meerdere keren langskomen of heeft een spreekuur op een centrale plek
• Heeft bij voorkeur een training gevolgd

Een energiecoach komt bij bewoners uit eigen omgeving op bezoek om inzicht te geven in mogelijkheden voor energiebesparing in huis. Het zijn veelal onbetaalde krachten die met enthousiasme, kennis en kunde graag hun buren helpen.

De energiecoach voor woningeigenaren geeft tips om energie te besparen middels grote en kleine maatregelen en door gedragsverandering. Het kan bijvoorbeeld gaan om isolatiemaatregelen of installaties voor het aardgasvrij maken van de woning, maar ook om kleinere dingen zoals koken op inductie of het verlagen van de temperatuur van het cv-water. 

De focus ligt vaak op de vraag naar aardgasvrij wonen, warmtepompen en slimme investeringen. Het doel van het gesprek wordt bepaald door de woningeigenaar zelf. 

Wordt ook genoemd: energiefixer, energieconciërge, klimaatklusser, energiehelper, praktische energiecoach, buurtconciërge.

• Voor huurders en woningeigenaren – ook in VvE's 

• Handige vrijwilliger of betaalde kracht aangesloten bij een organisatie of bedrijf 

• 2 varianten: uit de buurt, aangesloten bij lokale organisatie of aangesloten bij een landelijke organisatie 

• Brengt kleine maatregelen aan in woningen, zoals radiatorfolie, tochtstrippen, deurdrangers, waterbesparende douchekoppen, enz. 

• Heeft een training gevolgd 

De primaire doelgroep van de energieklusser zijn oudere huur- of koopwoningen in combinatie met bewoners die deze klussen niet zelf uit kunnen voeren. Zo worden energieklussers ingezet bij oudere huurwoningen die over een aantal jaar gesloopt of grondig gerenoveerd worden. Vooral ouderen, die niet meer in staat zijn deze maatregelen zelf uit te voeren, zijn heel blij met een energieklusser. Door de materialen mee te nemen en direct aan te brengen, kunnen ook mensen die het zelf niet kunnen betalen of niet kunnen organiseren meedoen en de voordelen ervan ondervinden.  

Wordt ook genoemd: hulpverlener, hulporganisatie, welzijnsmedewerker, medewerkers en vrijwilligers van schuldhulp, - kringloop, - voedselbank 

• Voor huurders en woningeigenaren met meerdere hulpvragen 

• Is werkzaam bij een (hulp)organisatie (welzijn, schuldhulpverlening, thuiszorg, school, etc.) die al contact heeft met de bewoner 

• Een professional of vrijwilliger met een ‘brede blik’ die de signalen van energiearmoede kent

• Kent het lokale energiehulpnetwerk en schakelt dat in als nodig 

• Is al (regelmatig) in contact met de bewoner 

• Heeft bij voorkeur persoonlijk kennis gemaakt met het lokale energiehulpnetwerk 

De verkenner is een persoon uit de ‘vertrouwde kring’ van de bewoner. Deze verkenner heeft affiniteit met energiebesparing en hij of zij kent de lokaal beschikbare ondersteuning in de vorm van energiecoaches of - klussers en kan deze ondersteuning inschakelen als de bewoner daarmee akkoord is.  

De verkenner is zelf geen energiecoach. Hij/zij heeft niet noodzakelijk dezelfde culturele achtergrond als de bewoner maar is wel een cultuur-sensitief persoon. 

Wordt ook genoemd: sleutelpersoon energiehulp, bespaarmaatje, energiebuddy, energiecoach voor ouderen, junior energiecoach, Marokkaanse -, Turkse -, Somalische (etc.) energiecoach, ervaringswerker, buurtwaardemaker

• Voor huurders en woningeigenaren met meer ondersteuningsbehoefte 
• Is een ‘bekende’ uit de vertrouwde kring of uit de buurt 
• Kent signalen van energiearmoede en heeft basiskennis over energiebesparing 
• Kent het lokale (energie)hulpnetwerk en schakelt dat in als nodig 
• Heeft bij voorkeur persoonlijk kennis gemaakt met het lokale (energie)hulpnetwerk
• Heeft bij voorkeur persoonlijk kennis gemaakt met het lokale (energie)-hulpnetwerk
• Kan als energiemaatje verschillende rollen hebben: tolk, voorlichter, spreker, ervaringswerker, tester voor bespaartools en andere communicatie, cultuur-sensitieve ‘assistent’ van een Nederlandse energiecoach, duurzame influencer, enz.
• Afhankelijk van de rol heeft het energiemaatje een training gevolgd en is het aangesloten bij een organisatie. 
• Kan meerdere keren langskomen. 

Het energiemaatje is een sleutelpersoon: Het is een bekende, iemand uit de vertrouwde kring met passie voor en kennis over energiebesparing. Hij/zij helpt graag mensen uit deze eigen kring (jongeren, ouderen, buren) en/of cultuur (Nederlands, Marokkaans, Turks, Somalisch enz.) energie te besparen en duurzaam te leven.

Energiemaatjes zijn opgeleid tot energiecoach voor huurders en helpen besparen met kleine maatregelen en gedragsverandering. Zij beschikken dus zowel over kennis over energiebesparing als ook de culturele en/of persoonlijke achtergrond van de bewoner. Zij spreken dezelfde taal als de bewoner en kunnen zich goed verplaatsen in zijn/haar situatie. Zij komen makkelijker binnen bij bewoners vanwege dezelfde cultuur/afkomst/geloof/leeftijd/hobby/buurt enz. Ze kunnen effectiever helpen omdat hun advies eerder zal worden geaccepteerd. 

Energiemaatjes zijn vaak maatschappelijk betrokken mensen. Meestal gaat het niet om een eenmalig bezoek, maar om een begeleidingstraject waarbij de focus ligt op inzicht geven in het energieverbruik en gedragsverandering. Een energiemaatje neemt de bewoner echt bij de hand omdat gedragsverandering langer duurt en vaak een proces is. Ze concentreren zich op het creëren van bewustzijn en het verlagen van de energierekening.

Zij werken soms met een energiemonitor om inzicht te geven in het huidige gedrag en te laten zien waar de energie in huis heen gaat. Het energiemaatje heeft veel geduld en wordt blij als mensen stappen nemen – hoe klein die ook zijn.  

Wordt ook genoemd: slimme buur, energiecoach.

• Vooral voor en door woningeigenaren; in beperktere mate voor en door huurders
• Heeft zelf zijn/haar woning verduurzaamd en inspireert graag anderen
• Geeft geen advies voor andere woningen maar laat een goed voorbeeld zien en deelt zijn/haar ervaring
• Meestal via een bezoek bij de ambassadeur thuis waar je energiebesparing niet alleen maar kunt zien maar ook beleven
• Heeft geen training gevolgd 

De energieambassadeur heeft zelf goede ervaring opgedaan met energiebesparing en verduurzaming en is intrinsiek gemotiveerd om meer mensen enthousiast te maken. Hij of zij is dus een ervaringsdeskundige en daardoor een insprirerend voorbeeld voor anderen.

De energieambassadeur geeft anderen geen advies over hun woning, maar deelt zijn/haar ervaring met energiebesparing en verduurzaming met zijn/haar eigen woning. Hierdoor wordt energiebesparing heel concreet en tastbaar.  

Een energieambassadeur kan zelfs iemand zijn die het voortouw neemt om maatregelen samen in te kopen met buren. Zijn/haar boodschap is dus niet: het is goed om je dak te isoleren. Maar: ik ga mijn dak isoleren. Doe jij mee? 

Wordt ook genoemd: maatwerkadviseur, EPA-adviseur, energieconsulent 

• Voor woningeigenaren (en organisaties en bedrijven) 
• Is beroepsmatig energieadviseur
• Is juridisch aansprakelijk voor zijn/haar (maatwerk)advies 
• Kan rekenen aan energieverlies, besparing, terugverdientijd, etc. 
• Is te vinden in Centraal Register Techniek 

Professionele energieadviseurs worden vaak geraadpleegd door huiseigenaren of bedrijven die grootschalig en integraal willen verbouwen en verduurzamen.

Zij worden ook ingezet door gemeenten, energieloketten of energiecoöperaties voor laagdrempelig energieadvies aan huis, online of telefonische spreekuren, webinars en voorlichtingsbijeenkomsten. 

De organiserende instantie draagt dan vaak (een deel van) de kosten voor het advies zodat het voor de consument betaalbaar en laagdrempelig blijft. Er zijn ook regelingen waarbij de bewoner het advies eerst zelf moet betalen en het bedrag terug kan vragen op het moment dat hij/zij energiebesparende maatregelen neemt. Zo wordt gestimuleerd dat er op het advies ook het uitvoeren van maatregelen volgt en dat die in de juiste volgorde en op de juiste manier worden aangebracht. 

De vertrouwde kring is het netwerk van door de bewoner vrijwillig gekozen contacten met personen, organisaties of plekken. ​Er is geen noodgedwongen afhankelijkheidsrelatie.​ 

Mensen die zelf in de schulden en/of andere problemen hebben gezeten, de weg eruit hebben gevonden en nu anderen helpen vanuit die ervaring.