Pilots stookseizoen 2024-2025

Het energiehulpnetwerk onder leiding van Milieu Centraal test op drie locaties in Nederland de aanpak om energiehulp via vertrouwde kring bij huurders in energiearmoede te laten aankomen.

De pilots vinden plaats in de gemeente Arnhem, Apeldoorn en Zwijndrecht. Hierbij gaan we communicatieroutes  en (door)ontwikkelde communicatie- en hulpmiddelen. Deze middelen komen beschikbaar in het Nederlands, maar ook deels in Marokkaans-Arabisch, Spaans, Frans, Engels, Turks, Somalisch. De resultaten van deze pilots worden begin volgend jaar, na het stookseizoen van 2024-2025, verwacht. Hieronder lees je vast de eerste inzichten en tips rondom de start van de pilots. 

Ook zijn er meer dan 30 andere betrokken locaties in Nederland op eigen kracht bezig met een pilot om de vertrouwde kring-aanpak toe te passen. Deze locaties krijgen niet de intensieve begeleiding van Milieu Centraal, maar wel alle leerpunten en inzichten uit de drie focuspilotlocaties. 

Tips voor contacten leggen

  1. 01

    Een diverse groep samenbrengen? Organiseer dat samen met organisaties uit de wijk en/of uit de te betrekken culturen. Een beller is sneller of door zelf langs te gaan maak je meteen goed kennis. Alleen een uitnodiging op mail zetten is niet voldoende.

  2. 02

    Bij het samenwerken met verschillende culturen kan het gebeuren dat je per ongeluk een gevoelige snaar raakt, iemand kwetst of dat iets verkeerd begrepen wordt. Benoem daarom het beste van tevoren: ‘Wij willen graag van mens tot mens samenwerken om anderen te helpen. Mocht ik per ongeluk iets kwetsends of raars zeggen, of iets dat je niet begrijpt dan is dat niet met opzet en niet uit boze wil, maar uit onwetendheid. Bij voorbaat mijn excuses daarvoor. Vraag gerust en spreek me erop aan. Want ik wil vandaag ook van jullie leren.'

  3. 03

    Het is voor sleutelpersonen of verbinders makkelijker om ‘reclame’ te maken voor de begeleiding van een energiecoach binnen hun vertrouwde kring als zij eerst zelf ervaren hebben wat een energiecoach bij hem of haar thuis kan betekenen. Maak een afspraak en leer van elkaar. 

  4. 04

    Neem de tijd om elkaar te ontmoeten en doseer je informatie. Samenwerken met ‘nieuwe’ organisaties uit welzijn en hulpverlening kost meer tijd dan gedacht en we gewend zijn. Het blijkt essentieel voor een goede samenwerking om elkaar eerst te leren kennen en vertrouwen op te bouwen. Pas dan kun je goed beginnen en samen iets bereiken. En verder: wees nieuwsgierig: als je elk gesprek insteekt met de houding ook zelf iets te willen leren van de ander ontstaat er een mooie basis waarop je verder samen kunt werken.

  5. 05

    Wij spreken niet meer van energiebesparende ‘maatregelen’ omdat dat erg institutioneel klinkt, vaag is voor veel mensen en een negatieve lading heeft. Wij hebben het in plaats daarvan over kleine 'veranderingen' in huis of grote 'aanpassingen' in huis of benoem die maatregelen concreet zoals ‘verbeteren van isolatie’.

  6. 06

    Wijkopbouwwerkers hebben veel contact met mensen in buurten en weten wat er speelt. Zij zijn deel van ‘de brug’ naar mensen in energiearmoede. Zij kunnen mensen doorverwijzen naar de lokale energiehulp en andersom tips geven bij welke gelegenheden je kunt aanhaken om je hulpaanbod onder de aandacht te brengen. Wellicht lukt het zelfs via hun verbinders te werven met verschillende culturele achtergronden die deuren kunnen helpen openen. Of het interessant vinden om mee te denken hoe je energiearmoede aanpak inclusiever kan worden. 

Arnhem

In Arnhem startte de pilot met het tot stand brengen en intensiveren van de samenwerking tussen Energiebank, hulporganisaties en sleutelpersonen in de wijk Presikhaaf. Hier wonen ongeveer 15.000 Arnhemmers zonder migratieachtergrond en met migratieachtergrond uit meer dan 140 verschillende landen. Kortom: een wijk met diverse culturele achtergronden. Stap één was daarom het betrekken van sleutelpersonen uit de wijk met verschillende culturele achtergronden. Hiervoor organiseerde Energiebank Arnhem een bijeenkomst in de wijk in nauwe samenwerking met de gemeente, Presikhaaf University, wijk opbouwwerkers, de Alliantie Inclusieve Energietransitie en Milieu Centraal.   

Op 7 november aten zo'n 30 sleutelpersonen met verschillende culturele achtergronden uit de wijk en daarbuiten met elkaar om zo goed kennis met elkaar te maken. De vraag die op tafel lag was: ‘Hoe kunnen wij er samen voor zorgen dat er aankomende winter in Presikhaaf niemand in de kou hoeft te zitten?’ Er zijn waardevolle verbindingen en ideeën ontstaan – van vrouwengroep tot voetbalvereniging staat men open voor samenwerking. 

Bovenaan deze pagina zie je Amani op de foto staan. Amani is werkzaam bij de energiebank Arnhem als energiecoach en teamleider Presikhaaf. Op de foto zie je haar vertellen hoe zij andere Arabische vrouwen uit haar wijk hielp bewuster met energie om te gaan. Sowieso is contact tussen mensen met dezelfde culturele achtergrond laagdrempelig. Betrek daarom diverse mensen in de aanpak van energiearmoede. De kans dat een Arabische vrouw naar een bijeenkomst komt is vele malen groter als een andere Arabische vrouw haar uitnodigt. 

Apeldoorn

In Apeldoorn zijn wij samen met energiecoöperatie de A aan de slag met het bereiken van de grootste groep migranten: Turkse Nederlanders. Dat zijn ongeveer 4.000 huishoudens in Apeldoorn. Die bereiken we via buurthuizen, moskeeën, winkels en vooral via bestaande warme contacten in de Turkse gemeenschap. Op 23 oktober was er een aftrap met ongeveer 40 lokale hulporganisaties om hen bij te praten over de beschikbaarheid van energiehulp en samen na te denken over hoe wij inwoners in Apeldoorn die moeite hebben met het betalen van de energierekening nog beter kunnen bereiken – in het bijzonder de Turkse doelgroep. Daar zetten we een eerste stap naar veel meer bekendheid, goede doorverwijzingen en een waardevol netwerk om op door te bouwen.

Zwijndrecht

In Zwijndrecht is de uitvoering van de lokale energiearmoede aanpak in handen van de lokale welzijnsorganisatie Diverz. Het grote voordeel daarvan is: Zij hebben al veel contact met de vertrouwde kringen. Doel is het betrekken van sleutelpersonen die willen helpen energiecoaches en -klussers binnen hun gemeenschap te vinden om meer cultuursensitiviteit in de energiehulporganisatie te brengen en het energie-advies beter af te stemmen op de diverse doelgroepen.

Om dit voor te bereiden is de energiearmoede aanpak via de vertrouwde kring eind oktober besproken met een groep opbouwwerkers, de gemeenten en de coördinator van de energieklussers. Hieruit kwamen drie vervolgacties:

  1. Het betrekken van meer lokale hulporganisaties bij de vertrouwde kring aanpak
  2. Het aansluiten bij bestaande bijeenkomsten van multiculturele (vrouwen)groepen
  3. Werven van energiecoaches uit andere culturen via sleutelpersonen